سردر باغ ملی

سردر باغ ملی یکی از قدیمی‌ترین نمادهای شهر تهران

سردر باغ ملی، از بناهای به‌جامانده از دوره قاجار است که در سال‌های ۱۳۰۱ تا ۱۳۰۴ توسط جعفرخان کاشانی نوسازی شده و اکنون یکی از قدیمی‌ترین نمادهای شهر تهران است. ادامه مطلب

سردر باغ ملی

سردر باغ ملی یکی از دروازه هایی است که به منظور ورود به میدان مشق در زمان فتحعلی شاه قاجار ساخته شده است. در آن زمان به آن دروازه میدان مشق می گفتند که از بزرگ ترین میدان های نظامی در تهران بود.

این میدان در اختیار قشون شاهنشاهی قرار داشت. پس از ساخت این دروازه، طرح برپایی اولین باغ همگانی که نام باغ ملی برنامه ریزی شد و پس از آن، این دروازه به سردر باغ ملی تغییر نام پیدا کرد.

باغ ملی چند سالی بیشتر دوام نیاورد اما ساختمان های متعددی در آن ساخته شدند که از مهم ترین آن ها می توان به کتابخانه ملی، موزه ایران باستان و ساختمان وزارت امور خارجه اشاره کرد. در حال حاضر از این میدان چیز زیادی به جا نمانده و تنها ساختمان سردر آن به جای مانده است.

اگر به عنوان کسی که به تاریخ علاقه دارید خودتان را به این سردر برسانید، شگفت زده می شوید و ممکن است چند دقیقه را فقط به تماشای آن بپردازید. این سردر بسیار ارزشمند و تاریخی است و معماری آن به نحوی است که نظر هر کسی را به خودش جلب می کند.

تاریخچه سردر باغ ملی

میدان مشق یکی از میدان هایی است که در تهران قرار دارد و جالب است بدانید که این اثر، بازمانده از دوران قاجار است. این بخش در ابتدا بخشی نظامی بود و برای تمرین رزمی قشون شاهنشاهی در زمان فتحعلی شاه قاجار مورد استفاده قرار می گرفت.

مفهوم مشق هم به معنی مارش فرانسوی بود که در زبان فارسی به مشق تبدیل شده است. پس از آن که در سال ۱۲۹۹ کودتای ۱۲۹۹ صورت گرفت و تهران تسخیر شد، قشون نظامی دیگر در پایتخت نبودند و در خارج از تهران تمرین کرده و آموزش می دیدند. به همین دلیل این میدان پس از مدتی هیچ گونه کاربرد نظامی نداشت و عملاً بلا استفاده باقی مانده بود.

پس از مدتی رضاشاه که در زمان فتحعلی شاه قاجار وزیر جنگ کشور بود، دستور داد تا سردر باغ ملی در آن جا ساخته شود. در نهایت سردر باغ ملی در سال ۱۳۰۱ تا ۱۳۰۴ هجری شمسی توسط جعفرخان کاشانی و همکاری آلمان ها ساخته شد.

این تاریخ پیش از جنگ جهانی دوم بود و اهمیت زیادی داشت. در ساخت این بنا افراد بسیار بزرگی همکاری داشتند که از مهم ترین آن ها می توان به استاد اسماعیلی اشاره کرد.

این استاد وظیفه سفت کاری را بر عهده داشت. همچنین استاد کریم منیژه هم برای ساخت ستون ها همکاری می کرد. استاد خاک نگار مقدم هم برای ساخت کاشی ها همکاری داشت و در نهایت، استاد حسین کاشی پز هم برای کاشی کاری و ایجاد نقش های برجسته همکاری می کرد.

سردر باغ ملی کجا قرار دارد؟

اگر قصد بازدید از این بنای تاریخی را دارید حتماً این سوال برای شما پیش می آید که سردر باغ ملی در کجا قرار دارد. سردر باغ ملی در خیابان شلوغ و پر رفت و آمد امام خمینی قرار گرفته است و فاصله آن با توپخانه که در ضلع غربی آن است، بسیار کم است.

همچنین سردر باغ ملی در بخش شرقی وزارت امور خارجه قرار گرفته است که شما می توانید برای بازدید از آن، با مترو به آن جا بروید. خط یک مترو (تجریش – کهریزک) و خط دو (فرهنگسرا – صادقیه) شما را به آن جا می رساند.

برای رسیدن به آن جا کافی است در ایستگاه مترو امام خمینی از قطار پیاده شوید و پس از خروج از ایستگاه، کمی پیاده روی کنید تا به آن جا برسید. به سمت غرب بروید و تنها با ۵ دقیقه پیاده روی به آن جا می رسید.

اتوبوس هایی هم شما را به آن جا می رسانند و می توانید از این وسیله حمل و نقل عمومی استفاده کنید. برای این کار کافی است با اتوبوس خودتان را به میدان امام خمینی و پایانه فضای بخش یا پایانه قورخانه بروید. پس از پیاده شدن به سمت شمال حرکت کنید تا به خیابان امام خمینی و سردر باغ ملی برسید.

معماری سردر باغ ملی

یکی از مهم ترین مسائلی که می تواند نظر شما را جلب کند، معماری این بنا است. در طراحی سردر باغ ملی تلفیقی از سبک معماری ایرانی و اروپایی وجود دارد.

به خصوص که اگر شما به بخش کاشی کاری ها دقت کنید، متوجه می شوید که سبک آن مربوط به معماری آن دوره بوده است. فرم بنای سردر باغ ملی به نحوی است که نشان دهنده دوران ناصرالدین شاه است.

همچنین مصالحی که در آن به کار رفته است، از قبیل سنگ، آجر، چوب، آهن و برنز است. بنابراین معماری این محل بسیار دیدنی است و اگر کمی به آن دقت کنید، متوجه زیبایی بسیار زیادش می شوید.

بنای سردر باغ ملی شامل دو نمای بیرونی و درونی است. نمای داخلی آن تصاویری از جمله نمایه های کوروش کبیر، فروهر و مردمان هخامنشی دارد.

همچنین اگر به نمای بیروی آن دقت کنید متوجه می شوید که از هشت ستون آجری به صورت جفت تشکیل شده است. ورودی های اطراف آن به صورت سه گانه هستند که نسبت به هم در یک قطر عقب نشینی دارند.

در واقع هر در از ۴ ستون و سپس دو ستون عقب تر تشکیل شده است. این موضوع باعث می شود تا سایه و روشنایی نور جلوه ای بسیار زیبا و جذاب به آن بدهد و جذابیت این بنا را دو چندان کند.

اگر پهنای این بنا را بررسی کنیم، باید بگوییم که از شرق به غرب ۲۷ متر است که در گذشته به دلیل وجود دو اتاق نگهبانی و بازرسی در قسمت شرق و غرب آن، بزرگ بوده است.

پس از آن مدت زمانی، اتاق غربی به بنای شرکت نفت ایران و انگلیس تبدیل شد و اتاق شرقی به ساختمان پست تهران واگذار شد.

البته طولی نکشید که این بنا تخریب شد. ستون های نمای خارجی با قسمت بیرونی آن کاملاً متفاوت است و از طرح هایی که روی آن وجود دارد می توان به طرح های مربوط به کودتای ۱۲۹۹ و تسخیر تهران اشاره کرد.

کاشی کاری های سردر باغ ملی

یکی از جذاب ترین بخش هایی که در سردر باغ ملی وجود دارد، کاشی کاری های آن است. بر روی کاشی های نمای سردر باغ ملی اشعاری از محمد علی کیهانی و ندیم الملک صنعتگر به چشم می خورد.

کاشی های سردر شامل نقش های بسیار زیبایی هستند که از مهم ترین آن ها می توان به تاجی با دو شیر، پلنگ، خورشید و مسلسل اشاره کرد.

در کاشی کاری ها عناصر مهمی از کودتای سوم اسفند هم به چشم می خورد که نشان دهنده تسخیر تهران توسط رضا خان است. 

همچنین می توانید چهره رضاشاه که در حال تیراندازی، تخریب برج و بارو با گلوله های توپ و… را هم دید که کم و بیش با حجاری های طاق باستان مرتبط هستند.

اگر به کاشی های قسمت بالای بنا دقت کنید، نقش های و طرح های سلیمی مختلفی را می بینید. میدان جنگ، رضاشاه با تفنگ شصت تیر، مسلسل و… دیده می شود.

از دیگر مواردی که می توانید در این جا ببینید می توان به شصت تیر، پلنگ، گلوله توپ، پرچم سه رنگ ایران، نام‌ های امامان، آیه‌ ها و سروده‌ های قرآنی در زیر کلاه فرنگی و… اشاره کرد که بسیار زیبا و ارزشمند هستند.

پس از انقلاب، طرح هایی چون شیر و خورشید از روی این کاشی ها پاک شدند و در حال حاضر وجود ندارد اما نقش های دیگر آن کاملاً به چشم می خورد.

دروازه های سردر باغ ملی

یکی از جذاب ترین و بهترین قسمت هایی که می توان در این اثر تاریخی مشاهده کرد، دروازه های سردر باغ ملی هستند. در واقع دو سردر چدنی در آن قرار دارد که یکی برای عبور سواره و دیگری برای عبور پیاده است.

البته لازم است بدانید که در حال حاضر دروازه بزرگ وجود ندارد و تنها دروازه کوچک در اختیار شما است. زمینه تیره چدن که با نقش های طلایی رنگ ادغام شده اند، چشم انداز بی نظیری در اختیار افراد قرار می دهد و جذابیت آن را دو چندان کرده است.

این درها توسط استاد محمد علی کرمانی ساخته شده است و کتیبه ای هم روی این دروازه وجود دارد که با حروف برنجی نوشته شده است.

همچنین زمینه سیاه رنگ چدنی جمله “این اثر در قورخانه تهران ساخته شده است” را نوشته است که نشان می دهد این اثر بسیار ارزشمند و مهم است.

سوالات متداول

در پایان، به بررسی چند مورد از مهم ترین سوالاتی که ممکن است برای کاربران پیش بیاید می پردازیم که شاید سوال شما هم باشد:

سردر باغ ملی کجاست؟

سردر باغ ملی در خیابان شلوغ امام خمینی قرار گرفته است. از توپخانه کمی فاصله دارد و با رفتن به ضلع غربی اداره پست یا ضلع شرقی وزارت امور خارجه می توانید به آن جا برسید.

قدمت سردر باغ ملی مربوط به چه زمانی است؟

این سردر در زمان فتحعلی شاه قاجار ساخته شده است.

چگونه به سردر باغ ملی دسترسی داشته باشیم؟

برای دسترسی به این باغ می توانید از روش های مختلفی استفاده کنید که بهترین آن مترو است! برای این کار باید از خط یک مترو استفاده کنید و در ایستگاه امام خمینی از مترو پیاده شوید. پس از خروج از ایستگاه به سمت غرب بروید. با کمی پیاده روی کوتاه مدت می توانید به آن جا برسید. البته از راه های دیگری نظیر ماشین شخصی و اتوبوس هم می توانید به آنجا بروید اما راحت ترین راه استفاده از مترو است.

بهترین زمان برای بازدید از سردر باغ ملی کی است؟

اگر قصد بازدید از این بنای تاریخی را دارید و می خواهید با ساعت های شلوغی روبرو نشوید، می توانید از وسایل حمل و نقل عمومی استفاده کنید. روزها می توانید عکس های بیشتری بگیرید تا جزئیات بیشتری دیده شود و شب ها، نورپردازی زیبای آن حس بسیار خوبی به شما می دهد.

سردر باغ ملی یکی از قدیمی‌ترین نمادهای شهر تهران

شما اولین دیدگاه را ارسال کنید.

پاسخ دهید

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.


*